Płodowe zaburzenia ze spektrum alkoholowego (FASD) to grupa stanów, które mogą wystąpić u osoby, która była narażona na alkohol przed urodzeniem. Efekty te mogą obejmować problemy fizyczne oraz problemy z zachowaniem i uczeniem się. Często osoba z FASD ma mieszankę tych problemów.
Co to jest alkoholowy zespół płodowy (FAS)?
Płodowy zespół alkoholowy (FAS) to stan, który rozwija się u płodu (rozwijającego się dziecka), gdy kobieta pije alkohol w czasie ciąży. Zespół to grupa objawów, które występują razem w wyniku określonej choroby lub nieprawidłowego stanu. Kiedy ktoś ma alkoholowy zespół płodowy, znajduje się w najcięższym końcu tak zwanego płodowego spektrum zaburzeń alkoholowych (FASD).
FAS jest stanem trwającym całe życie, którego nie można wyleczyć. Temu schorzeniu można zapobiec, jeśli nie pijesz alkoholu podczas ciąży. Możliwe, że nawet niewielkie ilości alkoholu spożywane w czasie ciąży mogą uszkodzić rozwijający się płód.
Co powoduje FASD?
Płodowy zespół alkoholowy występuje, gdy kobieta pije jakikolwiek alkohol w czasie ciąży, w tym wino, piwo, cydr czy drink. Bez alkoholu FAS nie występuje. Jednym z powodów, dla których alkohol jest niebezpieczny w czasie ciąży, jest to, że przechodzi przez krwiobieg do płodu przez pępowinę. Dziecko nie metabolizuje (rozkłada) alkoholu tak, jak dorosły – pozostaje w organizmie przez dłuższy czas.
Alkohol może zakłócać prawidłowy rozwój płodu, zwłaszcza mózgu i ośrodkowego układu nerwowego. Dzieje się tak na jeden z następujących sposobów:
- Alkohol może zabijać komórki w różnych częściach płodu, powodując nieprawidłowy rozwój fizyczny.
- Alkohol zakłóca rozwój komórek nerwowych, ich przemieszczanie się, tworząc różne części mózgu i ich funkcjonowanie.
- Alkohol zwęża naczynia krwionośne, co spowalnia przepływ krwi do łożyska (zaopatrzenie w żywność w macicy). Powoduje to niedobór tlenu i składników odżywczych dla płodu.
Toksyczne produkty uboczne powstają, gdy organizm przetwarza alkohol. Mogą one następnie koncentrować się w komórkach mózgowych dziecka i powodować uszkodzenia.
Uszkodzenia spowodowane alkoholem mogą wystąpić w dowolnym momencie ciąży. Początek rozwoju płodu jest najważniejszy dla całego organizmu, ale narządy, takie jak mózg, rozwijają się przez cały okres ciąży. Niemożliwe jest dokładne określenie całego rozwoju w czasie ciąży, co sprawia, że picie alkoholu w dowolnym momencie przed porodem jest ryzykowne.
Zaleca się również unikanie napojów zawierających alkohol, gdy próbujesz zajść w ciążę. Wiele osób nie wie, że jest w ciąży przez kilka pierwszych tygodni ciąży (od czterech do sześciu tygodni). Wynika to z faktu, że organizm potrzebuje czasu, aby wytworzyć wystarczającą ilość hCG (ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej, hormonu, który rozwija się we wczesnej ciąży), aby można ją było wykryć w teście ciążowym. Podczas tych wczesnych tygodni ciąży płód przechodzi ogromny wzrost rozwoju. Spożywanie alkoholu w tym czasie może negatywnie wpłynąć na dziecko.
Jakie są objawy FASD?
Oznaki i objawy płodowego zespołu alkoholowego mogą się różnić. Jedna osoba może mieć tylko kilka, podczas gdy inna osoba może doświadczyć ich wszystkich. FAS obejmuje wyzwania psychiczne i fizyczne. Osoba z FAS może mieć zauważalne zmiany na twarzy i kończynach, a także opóźnienia w rozwoju ich ciała w czasie. W ciągu całego życia danej osoby mogą również pojawić się psychiczne i emocjonalne wyzwania, które mogą mieć wpływ na jej życie społeczne, edukację i pracę.
Niemowlęta
Objawy, które mogą wystąpić u niemowląt z alkoholowym zespołem płodowym, obejmują:
- Nieprawidłowe rysy twarzy, w tym gładki grzbiet między nosem a górną wargą, cienka górna warga i małe oczy.
- Niska masa ciała.
- Krótki wzrost.
- Trudności ze snem i ssaniem.
- Mały rozmiar głowy.
- Problemy ze wzrokiem lub słuchem.
Wczesne dzieciństwo i nie tylko
Objawy, które mogą rozwinąć się z czasem u osób z płodowym zespołem alkoholowym obejmują:
- Opóźniony rozwój mowy i języka.
- Trudności z koncentracją i krótki okres uwagi.
- Trudności z odróżnieniem rzeczywistości od fantazji.
- Nadpobudliwość.
- Trudności w uczeniu się.
- Niskie IQ.
- Słaba koordynacja.
- Słabe umiejętności rozumowania i osądzania.
- Słabe wyniki w szkole.
- Słaba pamięć krótkotrwała.
Jak rozpoznać, że dziecko ma alkoholowy zespół płodowy?
W niektórych przypadkach lekarz może być w stanie zdiagnozować alkoholowy zespół płodowy u dziecka po urodzeniu na podstawie małego wzrostu i specyficznego wyglądu fizycznego. Jednak diagnoza alkoholowych zaburzeń płodowych może być trudna. FASD może objawiać się w dzieciństwie lub wczesnej dorosłości z łagodnymi problemami społecznymi lub intelektualnymi lub może objawiać się wadami wrodzonymi i problemami ze wzrostem podczas ciąży.
Leczenie
Płodowy zespół alkoholowy nie jest uleczalny, a objawy będą miały wpływ na dziecko przez całe życie. Jednak wczesne leczenie niektórych objawów może złagodzić ich nasilenie i poprawić rozwój dziecka.
Opcje leczenia mogą obejmować:
- Używanie leków do leczenia niektórych objawów, takich jak problemy z uwagą i zachowaniem.
- Przechodzenie terapii behawioralnej i edukacyjnej w przypadku problemów emocjonalnych i związanych z uczeniem się.
- Szkolenie Cię jako rodzica, aby jak najlepiej pomóc Twojemu dziecku.
Szkolenie rodziców ma pomóc w radzeniu sobie z wyzwaniami behawioralnymi, edukacyjnymi i społecznymi. Rodzice mogą nauczyć się różnych procedur i zasad, które mogą pomóc ich dziecku przystosować się do różnych sytuacji. Często posiadanie stabilnego i wspierającego domu może pomóc dzieciom z FAS uniknąć problemów psychicznych i emocjonalnych w miarę starzenia się.
Istnieją również pewne „czynniki ochronne”, które pomagają zmniejszyć negatywny wpływ FAS na dziecko. Czynniki te mogą obejmować:
- Diagnoza przed 6. rokiem życia.
- Kochające, wspierające, stabilne środowisko domowe w latach szkolnych.
- Brak przemocy w życiu dziecka.
- Korzystanie z edukacji specjalnej i usług społecznych.
Nie ma lekarstwa na alkoholowy zespół płodowy. Dzieci urodzone z tym zespołem doświadczają objawów przez całe życie. Niektóre objawy mogą być leczone przez lekarza, ale nie znikną.
Żadne konkretne leczenie nie jest odpowiednie dla każdego z alkoholowym zespołem płodowym. FAS istnieje w spektrum zaburzeń, a sposób, w jaki ta choroba wpływa na każdą osobę, może się znacznie różnić. Dla niektórych najlepiej jest monitorować postępy dziecka przez całe życie, dlatego ważne jest, aby mieć zaufanego dostawcę opieki zdrowotnej.
Pamiętaj, że jeśli Ty, lub ktoś Ci bliski, zmagasz się z chorobą, jaką jest alkoholizm, istnieją skuteczne środki pomocy. Od detoksu, który ma za zadanie oczyszczenie organizmu z alkoholu, poprzez terapię, a następnie zastosowanie wszywki alkoholowej. Wszywka alkoholowa ma za zadanie wywołanie awersji do alkoholu poprzez nieprzyjemne skutki uboczne pojawiające się po wypiciu alkoholu. Pozwala zachować trzeźwość przez około 8-10 miesięcy. Pamiętaj, że jeśli chcesz zastosować wszywkę alkoholową, a jesteś w ciąży lub starasz się o dziecko, musisz skonsultować się z lekarzem.