Alkoholizm jest wynikiem wpływu wielu czynników. Zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne mają odzwierciedlenie w postaci rozwijania się choroby alkoholowej.
- Uzależnienie od alkoholu może mieć swoje korzenie w genetyce. Czynnikami warunkującymi alkoholizm mogą być: osłabiona reakcja awersyjna oraz wysoka tolerancja na alkohol. Osoby, które do uzyskania oczekiwanego stanu upojenia alkoholowego potrzebują znacznie większe ilości używki mają większą szansę na rozwój alkoholizmu. Również osoby, które po spożyciu nadmiernej ilości alkoholu nie odczuwają poczucia winy, złego samopoczucia, wstrętu do alkoholu oraz innych dolegliwości tzw. kaca posiadają większe prawdopodobieństwo wystąpienia choroby alkoholowej.
- Czynniki psychiczne, czyli odbieranie używki jako lekarstwo na smutek, stres, przygnębienie oraz sposób na rozluźnienie zwiększają ryzyko pojawienia się choroby. Osoby, które wykazują pesymistyczny stosunek do życia bardzo często sięgają po alkohol, aby wyrwać się z trosk życia codziennego. Im bardziej dana osoba odczuwa pozytywne działanie alkoholu i dostrzega korzyści płynące z jego spożywania, tym łatwiej będzie jej się uzależnić.
- Czynniki społeczne grają główną rolę w życiu każdego człowieka. To w jakim środowisku przebywamy będzie miało odzwierciedlenie w zwiększeniu ryzyka wystąpienia alkoholizmu. Osoby dorastające w domach alkoholików mogą w przyszłości powielać podobny schemat. Również obracanie się w towarzystwie osób nakłaniających do picia, które w żaden inny sposób nie potrafią spędzać wolnego czasu może mieć związek z chorobą. Ponadto życie w społeczeństwie, w którym panuje ogólne przyzwolenie do nadużywania alkoholu ma wpływ na rozwój tego typu patologii. Niepoprawne pojmowanie norm picia, obyczaje, tradycje i kultura często nieświadomie decydują za nas. Gdy idziemy do kogoś na urodziny w zwyczaju panuje spożywanie alkoholu za zdrowie jubilata. Tego typu sytuacje tylko powiększają problem alkoholizmu.
Jak się nie uzależnić od alkoholu w XXI wieku?
Obecne czasy niosą ze sobą wiele niebezpieczeństw. Coraz więcej młodych osób ma bardzo łatwy dostęp do napojów wysokoprocentowych, mimo łamania prawa. W naszych czasach znacznie łatwiej o uzależnienie, ponieważ na każdym kroku możemy kupić wszelkiego rodzaju używki. Pomimo predyspozycji osobowościowych oraz dziedzicznego alkoholizmu możemy stosować się do kilku podstawowych zasad, które mogą uchronić przed rozwojem choroby. Osoby spożywające alkohol powinny pamiętać o zachowaniu umiaru. Jest to kluczowa zasada. Trzeba uczyć się w odpowiednim momencie powiedzieć sobie „stop”. Lepiej zrezygnować z wysokoprocentowych napojów i zamienić je na te lżejsze, które nie powodują szybkiego upojenia. Najlepiej byłoby w ogóle zachować abstynencję, jednak jest to prawie niemożliwe w dzisiejszych czasach. Przy każdym spożywaniu alkoholu należy pamiętać o jedzeniu. Ważne jest także powstrzymanie się od jednorazowego spożycia bardzo dużych ilości alkoholu etylowego oraz codziennego picia w małych dawkach. Takie sytuacje tworzą negatywne nawyki.
Bardzo ważne jest, aby w miarę możliwości opóźnić inicjację alkoholową. Obecnie nastolatkowie coraz chętniej oraz szybciej sięgają po alkohol. Ich brak dojrzałości powoduje jeszcze szybsze uzależnianie się. Z tego względu najlepiej zacząć pić alkohol jak najpóźniej to możliwe. Chrońmy młodych ludzi przed uzależnieniem, ponieważ są oni bardzo łatwym celem.
Jaki wpływ ma psychika na rozwój alkoholizmu?
Nasz mózg kieruje naszymi wszystkimi działaniami. Każdy krok, który wykonujemy jest zależny od naszej psychiki. To jak się zachowujemy i działamy w dużej mierze zależy od naszego charakteru i temperamentu. Rodzimy się z określonymi cechami, które bardzo często decydują o naszym życiu. Ma to związek także z popadaniem w uzależnienia. Osoba uzależniona od alkoholu zawsze ma określone predyspozycje, które wywołują chęć sięgnięcia po używkę. Alkoholizm bardzo często atakuje osoby, które są zależne od innych i nie mają wyrobionej samodzielności. Po części jest to także wynik wychowania i środowiska, w którym następował proces socjalizacji. Jednak wiele zależy także od naszej osobowości.
Emocje są w dużej mierze odpowiedzialne za tego typu problemy. Brak dojrzałości emocjonalnej i nieradzenie sobie ze swoimi uczuciami często prowadzi do braku adekwatnej reakcji do sytuacji. W ten sposób również powstaje uzależnienie. Składa się na to brak umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz rozwiązywania konfliktów. Tego typu osoby sięgają po używkę, ponieważ traktują ją jako lekarstwo na smutek. Pesymizm oraz odbieranie porażek bardzo personalnie budują negatywny obraz świata, co także popycha ludzi w stronę alkoholu, Bardzo często alkoholikom towarzyszy frustracja oraz zaniżona samoocena. Alkohol pomaga im stworzyć fałszywą pewność siebie, która odbierana jest przez nich jako pozytywny aspekt spożywania alkoholu.
Istnieje również określony typ człowieka – osobowość antyspołeczna, która bardzo łatwo popada w uzależnienia. Osoba o takiej osobowości działa zawsze przeciwko całemu społeczeństwu. Alkoholizm uznawany za patologię społeczną jest czymś niewłaściwym, czego trzeba unikać. Osoby z osobowością antyspołeczną ignorują wszelkie normy, zakazy oraz zasady panujące w społeczeństwie. Z powodu ich nieumiejętności dopasowania się do reszty osób i funkcjonowania w społeczeństwie alkohol wydaje się im najwygodniejszą opcją.
Czy dzieci alkoholika także będą uzależnione?
Dzieci wychowane w domu, gdzie panował alkoholizm mają przed sobą trudną przyszłość. Młodzi ludzie są niezwykle chłonni, a świat poznają za pomocą obserwacji poprzez naukę. W ten sposób dochodzi u nich do modelowania zaobserwowanych w domu zachowań. Wychowując się w rodzinie patologicznej istnieje duże prawdopodobieństwo ponawiania tego typu zachowań w przyszłości. Istnieje nawet specjalna nazwa na dzieci alkoholików. DDA – dorosłe dzieci alkoholików są obarczone genetycznymi oraz środowiskowymi czynnikami ryzyka wystąpienia uzależnienia. Takie dzieci mają trudności w dorosłym życiu. Nie potrafią prawidłowo funkcjonować wśród ludzi i ciężko jest im odnaleźć się w świecie. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że te kłopoty skłonią ich w pewnym momencie do alkoholu, ponieważ od dziecka poznają jedyny sposób na rozwiązanie każdego problemu. Osoby z syndromem DDA nie mają wpływu na sytuację w domu, co powoduje u nich poczucie odrzucenia, braku psychicznego i fizycznego wsparcia oraz rosnącym brakiem zainteresowania bliskich. Bezustanny brak odczuwania podstawowej potrzeby bezpieczeństwa buduje prowadzi do licznych problemów. W ten sposób tworzą swoją postawę obronną, która pozwala im przejść przez życie. Istnieje szansa, że dzieci zmienią swój los, który nigdy nie jest z góry przesądzony przez wychowanie w domu alkoholika. Pracę nad sobą można zacząć już na wczesnym etapie życia, aby przerobić z terapeutą wszystkie ważne problemy. Terapia pozwala także na naukę prawidłowej postawy życiowej dzięki czemu jest szansa na normalne życie.