Czasami jest tak, że wykazywanie zachowań ryzykownych względem alkoholu idzie w parze z zaburzeniami psychicznymi. Śledząc doniesienia medyczne i ze świata leczenia uzależnień można stwierdzić, iż istnieje duża potrzeba oddziaływania nie tylko na samo uzależnienie od alkoholu, ale także na psychikę człowieka, który niejednokrotnie cierpi z powodu różnych dysfunkcji na tle psychicznym, do których zalicza się m.in. depresja alkoholowa. Szacuje się, że ponad 20% osób, u których zdiagnozowano różne zaburzenia psychiczne wykazuje także cechy uzależnienia alkoholowego.
W niniejszym artykule zawarto podstawowe informacje na temat tego czym jest, a także w jaki sposób przeciwdziałać chorobie alkoholowej.
Czym jest i jakie są objawy depresji alkoholowej?
Depresja alkoholowa jest to jeden z typów zaburzeń psychicznych, których objawy są tożsame dla klasycznej depresji. Zaburzenia afektywne zwiększają ryzyko sięgania po napoje alkoholowe. Warto zauważyć, że znacznie częściej to alkohol stanowi pierwotny problem danego Pacjenta, a depresja rozwija się dopiero pod jego wpływem. Tym samym, aby skutecznie wyprowadzić alkoholika ze swojego stanu chorobowego konieczna jest tutaj terapia zarówno samego uzależnienia, jak i powstałych zaburzeń psychicznych.
Sięgając po alkohol w nadmiernych ilościach należy mieć świadomość, że połączenie alkoholizmu ze stanami depresyjnymi stanowi bardzo groźne dla zdrowia, jak i życia połączenie, sięgające nie tylko samych złych nawyków, ale przede wszystkim wpływające na funkcjonowanie całego organizmu człowieka, zarówno w aspekcie zdrowia fizycznego, jak i psychicznego, a także sposobu obcowania z innymi ludźmi.
Co to jest depresja alkoholowa?
W literaturze przedmiotu, depresji alkoholowej poświęcono dużo uwagi, określając ją jako pojęcie szerokie. Jej objawy do złudzenia przypominają klasyczną depresję. Tym samym w tym przypadku głównym objawem chorobowym jest obniżony nastrój, apatyczność, zaburzenia snu, poczucie bezradności. Oba te warianty depresji różnią się od siebie tym, iż depresja alkoholowa może przybierać dwie główne postaci. Po pierwsze, wyróżnia się depresję pierwotną, która występuje u około 10% osób. Powstaje ona najpierw, a dopiero później doprowadza to wystąpienia alkoholizmu. Drugim rodzajem depresji alkoholowej jest jej typ wtórny, który diagnozuje się u pozostałych chorych. W tym przypadku jest ona konsekwencją wcześniej pojawiającego się alkoholizmu, który tutaj traktowany jest jako zaburzenie pierwotne. Tym samym, stan depresyjny może być przyczyną problemów z alkoholem, jak i pojawić się później, na skutek choroby alkoholowej. Niestety udowodniono, że depresja występująca w pakiecie z chorobą alkoholową jest znacznie bardziej uciążliwa i trudniejsza do wyleczenia.
Najważniejsze objawy depresji alkoholowej. Na co warto zwrócić uwagę?
Tak samo jak w przypadku typowej depresji, tak i w przypadku tej o charakterze alkoholowym, typowe objawy istnienia problemu są następujące:
- Pesymizm,
- Zaniżona samoocena,
- Brak poczucia sensu życia,
- Niechęć, niemoc, brak motywacji do wykonywania codziennych czynności i aktywności,
- Wzmożona, nadmierna senność lub problemy z zasypianiem,
- Przygnębienie,
- Poczucie winy,
- Poczucie żalu,
- Ogólne spowolnienie.
Powyższe objawy u osób z depresją alkoholową będą zmieniać swoją siłę i natężenie w zależności do etapu i głębokości choroby alkoholowej, a także dostępności do napojów wyskokowych. Zdarza się, że depresja pojawia się w momencie podejmowania prób wyjścia z uzależnienia. Tym samym jest wynikiem przeżywania alkoholowego zespołu abstynencyjnego. Jest on związany ze stresem organizmu, który nagle został pozbawiony substancji, do której obecności przywykł. Pacjent w tym przypadku doznaje innych objawów, typowych dla AZA, takich jak rozdrażnienie, ból głowy, bezsenność, lęki, zaburzenia świadomości.
Depresja alkoholowa jako wtórne zaburzenie alkoholizmu może być rozpoznana dzięki szybkiemu upijaniu się danej osoby, a także jej silnej potrzebie bycia w ciągłym stanie odurzenia. Często takie osoby będąc pod wpływem działania substancji odurzających próbują naprawić błędy życiowe, ponieważ ich zdaniem alkohol pomaga w zniesieniu swojego rodzaju dyskomfortu życiowego, a także niewygodnych i trudnych rozmów z bliskimi. Niestety to tylko pogarsza sprawę, powodując wzrost chęci picia w samotności, wywołuje pesymizm, chroniczne zmęczenie, jest także powodem podejmowania prób samobójczych. Objawy depresji alkoholowej można podzielić na kilka grup w obrębie których wyszczególnia się cechy charakterystyczne tego zjawiska. W takim przypadku mówi się o:
- Psychozach alkoholowych – omamach, urojeniach, paranojach,
- Objawach somatycznych – bólach brzucha, głowy i mięśni, nudnościach i wymiotach, drżeniach i drgawkach,
- Stanach depresyjnych związanych ze złą kondycją fizyczną.
U części osób depresja alkoholowa mija samoistnie w dość krótkim czasie w momencie odstawienia alkoholu i zachowania abstynencji przez pewien czas, aczkolwiek znane są przypadki, kiedy się taki stan chorobowy utrzymuje. W takiej sytuacji należy dostrzec silny czynnik zagrożenia nawrotu alkoholizmu, łącznie z jego objawami i potrzebą picia.
Kogo częściej dotyka depresja alkoholowa?
Najczęściej oznaki depresji alkoholowej dotykają głównie mężczyzn, aczkolwiek w ostatnich latach coraz częściej odnotowuje się przypadki zdiagnozowania wśród kobiet, które cierpią z powodów zaburzeń psychicznych oraz zdiagnozowanej u nich chorobie alkoholowej.
Ile trwa depresja alkoholowa?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ każda osoba to indywidualny przypadek z innymi uwarunkowaniami. Przyjmuje się jednak, że dolna granica to minimum dwa tygodnie, które pomogą zdefiniować zaburzenie afektywne. Warto dodać, że nieleczone objawy depresji mogą trwać długo, w niektórych przypadkach nawet całe życie.
Jak pomóc alkoholikowi z depresją?
Głównym założeniem podejmowanych działań z zakresu leczenia uzależnień jest osiągnięcie trwałej abstynencji, przy czym podkreślić należy, że sam alkoholizm, jako zaburzenie, jest nieuleczalne. Oznacza to, że w niektórych przypadkach nawet najmniejszy bodziec może wywołać tak silny głód alkoholowy, że dana osoba mimo wcześniejszych sukcesów terapeutycznych złamie swoje zasady i sięgnie po alkohol, doprowadzając do lawinowego nawrotu alkoholizmu.
Podczas leczenia zdiagnozowanej depresji alkoholowej niezmiernie ważne jest prowadzenie działań w sposób dwutorowych. Wymagane jest podjęcie leczenia zarówno w aspekcie oddziaływań terapeutycznych nakierowanych typowo na sam alkoholizm, ale także pod Pacjenta powinien zostać opracowany segment działań antydepresyjnych. Warto tutaj dodać, że leczenie alkoholizmu przynosi największe rezultaty w momencie kiedy prowadzone jest w formie stacjonarnej, czyli w zamkniętym ośrodku leczenia uzależnień. Jest to o tyle korzystne, że znacząco ogranicza możliwość sięgnięcia po napoje procentowe. Mimo wszystko, największym determinantem wpływającym na ostateczne szanse wyjścia z uzależnienia to odpowiednie nastawianie Pacjenta, poziom jego motywacji, a także szczera chęć wyzdrowienia i podjęcia leczenia.